Sinop Baskını, Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında olan Kırım Savaşı sırasında Sinop’a yapılan bir saldırıdır. Tarih boyunca ilk defa patlayıcılı humbara güllelerin kullanıldığı muharebe olarak kayıtlara geçmiştir. Ruslar Osmanlı donanmasının gücünü düşürmek amacıyla 30 Kasım 1853
tarihinde Sinop’a saldırılar düzenlemiştir. Amiral Nahimov, 30 Kasım günü Sinop için baskın planı yapmıştır. Sivastopol’un Sinop’a uzaklığı 180 milken İstanbul’un Sinop’a olan uzaklığını yaklaşık olarak 280 deniz mili olarak hesaplayıp İstanbul’daki Osmanlı donanmalarının Sinop’a zamanında yetişemeyeceğini düşünmüştür. Ani bir baskınla Osmanlı donanmasını yok etmek istemişlerdir. Amiral Pavel Nahimov başta olmak üzere Rus
donanması 30 Kasım 1853 günü Sivastopol’dan yola çıktı. Rus filosu toplamda 612 adet topla donatılmış 7 adet savaş gemisi, toplamda 98 adet topla donatılmış 72 yelkenli korvet ve 12 topla donatılmış buharlı gemiden oluşmaktaydı. Rus donanması, 30 Kasım’daki sisli hava şartlarından yararlanarak ani bir baskınla şehre girdiler. Rus donanması kıyıda duran ve Osmanlı donanmasına ait 3 yelkenli korvete, 7 yelkenli firkateyne ve iki buharlı vapura ateş açtı. 1,5 saat süren bombalama ve savaş süreci ardından tüm Osmanlı gemileri Sinop’ta battı. Yanan gemilerde bulunarak veya denize dökülerek şehit olan 4000’den fazla Osmanlı askeri olduğu söylenmektedir. 30 Kasım’da gemilerin yakılması ardından Rus birlikleri geri çekilmek yerine şehre ateş açmayı bırakmadı ve Sinop’ta bazı yangınların çıkmasına sebep oldular. Sinop’taki birçok sivil çıkan yangınlar sebebiyle Sinop’tan kaçarak başka şehirlere sığınmışlardır. Savaş Avrupa’da Rus birliklerinin yaptığı bir hunharlık olarak ve İngiltere basınında ise Rusların Sinop’ta yaptığı bir katliam şeklinde geçti. Sinop Baskını, Kırım Savaşı’nda Rus ordusuna karşı Osmanlı ordusunun yanında İngiltere ve Fransa’nın katılmasıyla sonuçlandı. Sivastopol Kuşatması sırasında Sinop Baskını planını yapan Amiral Pavel Nahimov hayatını kaybetti. Savaş sonucu Rusya ağır bir yenilgi aldı ve Paris Antlaşması ile Ruslar Karadeniz üzerinde deniz gücünü sınırlamak zorunda kaldı. Günümüzde Sinop’un merkezinde bulunan Şehitler Çeşmesi, o dönemde şehit olan askerlerimizin üzerinden çıkan paralar ile yaptırılmıştır.
Hazırlayan: Uygar Dirik